Martin Johan Mathiassen Schou - finn du fotavtrykk etter han?

Biografi
I samband med ein biografi om Martin Johan, er det no ynskjeleg å få eit så nyansert bilete av denne mannen og livet hans som råd er. Med alle dei ulike rollene han hadde, slik Garborg skriv, finnest det mange fotavtrykk etter han som ikkje innbundne bøker har fanga opp. Han var ein skrivande og talande mann, og alle som sit med eldre aviser, gamle Biblar eller andaktsbøker, blir med dette oppmoda om å sjekka om dei har ein signatur frå hans hand.

Stadig på reise
Martin Johan heldt seg mykje på Jæren, men kunne treffast i heile området frå Ålesund til Kragerø. Då han for omkring i ulike ærend, skreiv han gjerne inn namnet til den som eigde ein Bibel med gotisk skrift. Han kunne også gje eit dikt som gåve til nokon, slik han gjorde då han var hjå Marta Bue i Bjerkheim:

Lever du ungdommens friske uskyldiige vaar?
Har værden ei givet dig drømme og saar?
Er glæderne rene - er øiet dit klart,
Lad foden ei glide, thi snart -
Blegner mindernes livsfriske dag,
Og værden og livet gir sorger og slag.
Et hastværksrim J.M Schou

Fylgjande opplysningar kan vera til hjelp når ein går i fotefara etter Martin Johan:
1866-1872 - lærar, Gjesdal, Herefoss, Stjernarøy
1872-1873 - legpredikant
1875-1884 - reiste med fam., evt med større fantefylgje, til og med Ålesund
1890-1897 - gav ut boka "Paa fantestien" i 1893, holdt ca 100 foredrag om "Fantesaken" i hel Sør-Noreg.
1895-1897 - søker staten om støtte til å arbeide for folket sitt, debatt om saken på Stortinget.
1898 - 1899 - han er busett på Gåseidnes i Borgund, er truleg "omsreisande"
1910-1919 - Legpredikant, kramkar
1917 Andre utgåve av boka med føreord av A. Garborg

På leit etter Martin Johan, kan det vera greitt å vite at han stundom nytta begge førenamna, andre gonger berre eitt av dei. Han kunne også gå under namnet Johan-fant, eller Fante-Johan. Av slektsnamn hadde han nesten alltid med Mathiassen, men det hende han berre blei kalla "Skauen", Schou, Skau eller Skou. Kona hadde fleire namn, men vart mest kalla Sina.

Historia om Martin Johan
Å skriva om Martin Johan, kjennest som å vera i ureint farvatn. Mange har sterke kjensler knytta til historia til det reisande folket i landet vårt. Sjølv tar eg ikkje mål av meg til å skriva historia til dette folket. Martin Johan var ein av dei, og det er livet hans det handlar om, slik det blei i møte med sine eigne, og ikkje minst i møte med dei ulike menneska han til ei kvar tid kunne rekna som sine eigne. I dette arbeidet er trua på at alle menneske er likeverdige eit absolutt fundament, noko historia til Martin Johan så brutalt avdekkjer at det ikkje er lett å ta konsekvensens av i kvardagen.