Ei krambodrotta fortæl
No hev eg gjenge her snart i 6 aar og altid hev eg komme godt i frå alle dei fællor so menneskje borni hev set upp fyre meg.
Eg hev forresten altid halde meg nøitral, men so her ein kveld kom eg paa noko so let kunde vorte spegelegt fyre meg.
Du spyr kos det kunde gaa fyre seg?
Jau, du det ska eg seie deg : Det er ein ting eg so ofta hev undra meg yver, og det er kva alle desse kararne drøse um so stend her paa krambodi kveld etter kveld.
No ja, eg smette meg stilt fram or gjøymsla mi og kom høgt uppaa ei hylla der eg stod og kikad nedpaa mine plageaandar.
Eg ventad ei liti rid men so gjekk døri og in kom ein gammall kall, han hadde ærend han daa, han var tobaklaus. Han fekk det han forlangte og vilde gaa sin veg.
”Skal du ikkje venta til dampen kjem?” ropar handelsmanen, han tykte det var leit og ikkje hava nokon aa svalla med.
”Nei, eg hev ikkje stunde til det, eg skal setja hesteselen min i stand til i morgon.” og der med gjekk han.
Der gjekk døri atte og der kom inn støyande ein flokk gutar, halvstyvingar paa lag,
stragst etter kom der fleire og millom dei var der adskjelige eldre men dei kom stilt og fadrsleg og sette seg inn paa dei pladsar som var lidige,
fann fram den trauste pipa si,
og saug og sputtad so det stod i femte vegg.
Du! Eg skal ha fyr 10 øre i kjæks, eg skal ha 3 apelsin o s b. forlangte mange av gutarne,
men sume stod med neven i brokelomma og helt støt pungen,
og dei sa med seg skjølve: Nei slikt hev ikkje eg raad til eg treng pengarne mine til det som nyttigare er,
og det det var helst dei so hadde best raad som sa det.
”Men du Klaus hev du set den nye teneste gjenta hans Anders”
Sjur, ”det er knusande snaal gjenta det du! henne skulde me ha spleisa mæd”!
”Ja, lat os sjaa aa fiska etter hene so ska me snart sjaa det um det er umaken vert,” svarad han Klaus.
Han Knut kom in han saag so indarleg slu ut, han gjekk burt til han Per.
”Du i kveld spleisar desse tvo du veit, ska me lura etter dei?”
”Ja klumse meg ska me ikkje det du!” og ut strauk dei.
Slik svalla dei fort vekk, fyr der var ikkje nokon dei hadde agje fyrre, fyr dei s skjemdest staa paa krambodi av di der var so mange, dei var paa kontore,
og gamlekararne var uppe i eit heit ordskjifte um kvindestemmreten.
Der kom tvo gjente ind.
”Fekk du mykje fugl du var paa fjelle Ola” hog han Klaus inn, eg maat smila med meg skjølv,
jamen er dei sløye dessa gutarne, naar det gjeld um aa nara gjentorne.
Der ylte dampen, han stakk nasa fram fyre neset,
og ut strøymde eit yver hit,
og eg vart att aaleine inne,
og um de vil tru meg eller ei so smaug det seg ei taara ned etter kjinni mi naar eg tenkte paa den store skjilnaden her i verdi,
og eg trappa i golvet i ædel harme yver att kararne ikkje kan ta seg noko meir nytigt fyre,
helde og staa her kveld etter kveld og berre slaa skrøne.
Bladstyrar: Torstein Fitje
Ortnevik Ungdomslag vart skipa i 1904, og lagsavisa Solglytt har eksistert sidan 1909.
Talrike skribentar og redaktørar har forma innhaldet i dei handskrivne bøkene.
Ironi eller djupt alvor – tolkar vi tekstene rett?