Gode Solglytt.
Hev stundom tenkt eg skulde ha sendt deg ei helsing, og no skal det daa verta.
Eg hev høyrt du hev teke til aa røra paa deg att etter sumaren. Ja, du er ein undarleg kar.
Du likjest ikkje bjørnen hell du – jau du likjest honom, beint motsett.
Daa bjørnen kryp or hiet kryp du inn.
Ja, du hev ein undarleg lagnad.
Ikkje faa vera til daa alt anna i naturi hev det so gildt – naar alt anna har si blomstringstid ligg du og søv.
Slikt tykkjest bakvendt, men det lyt so vera.
Men kanskje du ikkje er so lat um sumaren som du ser ut til.
Du søv nok paa ein maate, men du er no ikkje reint gjerandslaus. –
Strævar og balar - onnar so best du kann liksom hitt folket.
Strævar med aa sanka for til vinteren.
Men i slikt styggever som det var isumar var det nok ikkje so godt.
Likevel vonar eg du hev sanka mykje næring til vinteren, so du ikkje maa lida naud frampaa vaaren.
Ja det skulde vore gildt aa vore tilstade og høyrt kva du hev aa segja til dine vener og kjeningar.
Du hev i grunnen eit stort kall, du – tenk vera bodberar for eit heilt ungdomslag.
Fortelja dei kva du hev stræva med i sumar, og kva du hev tenkt aa gjera til vinteren.
Eg vil vona du maa faa rett mykje gildt aa fortelja aahøyrararne dine i vinter framyver.
Du hadde kanskje hug aa fenge vita korleis me hev det her paa det aandfulle ”Pæddet” som me til dagleg segjer.
Veret er ikkje aa nemna for det hev vore so ruske at det kann ikkje verre ha vore.
Regn dag ut og dag inn – regn daa me ris upp om morgoen, og regn daa me legg oss.
Uraad aa koma ut utan yverklæde – er det ei liti glyskja ein halvtime, veit me ikkje av fyrr det silregnar hin halve, og her ser no ut etter det og.
Vegerne er so blaute at skiten gjeng yver skoen anna kvart steg,
og skal du stiga ut paa marki er no ikkje der betre.
Her hadde sandeleg trengt vore nokre sogningar og lært folk stella gardane sine ein grand betre enn dei gjer.
Daa dei er ferdige med vinna, so maa du ikkje tenkja at dei tek til aa arbeider med jordi.
Nei, um vatnet gjekk under øyro so trur eg ikkje dei freistar aa bøta paa det.
Fine myrer ligg her reint unytta, og det skulde visst ikkje mykje arbeid til fyrr ein kunde faa det finaste bøar ein kunde ynskja seg – men nei. –
Det er visst sant som ein lærar fraa Sogn sa:
”Eg kann ikkje sjaa at dei hev røyvt ein einaste stein, eller teke upp ei einaste veit sidan eg gjekk her for 30 aar sidan.”
Slik ser her altso ut umkring den ”offentlige anstalt”.
So ein grand fraa sjølve skulen.
Ivaar etter me slutta skulen, døydde ein av dei beste lærarne vaare, og me tenkte no riksstyret hadde sytt for at me hadde fenge ein att til hausten, men det saag seigt ut.
Fyrst no er han komen, og me hev heile denne tidi lota vore utan lærar, so me fær visst prøva kva me duger til resten av aaret.
Det gjeng no paa livet laust med leksar og fyredrag – . Ein gild kar kann du tru – landsmaalskar so det sit atti. –
Det vert visst ikkje mange riksmålsfolk som gjeng ut fraa Stord etter den dag –
sjølv um rektoren er no etter oss av og til.
Her hev vore ymse gilde talarar i haust.
Fyrst var Kristofer Janson her og heldt fyredrag
seinare avh. talar Svendsen, som no fær umkring i Sogn. Han er ein av dei beste talarar eg endaa hev høyrt.
Ja det var sant – riksmaalssekreteren var her og, og skulde halda fyredrag paa lærarskulen, men det løylege var at han var her tvo dagar fyrr skulen tok til og skulde tala for ”lærerskolens elever”. Sjølvsagt var her ikkje daa mange som fekk høyra honom.
Elles trur eg han var best tent med det – det hadde visst ikkje gjenge betre for han her enn paa Systrond.
Moro hadde det sandeleg vore aa fenge pipe ein grand aat honom.
Hermed ei hjarteleg helsing til deg og dine
aahøyrarar
fraa N.Fitje
Ortnevik Ungdomslag vart skipa i 1904, og lagsavisa Solglytt har eksistert sidan 1909.
Talrike skribentar og redaktørar har forma innhaldet i dei handskrivne bøkene.
Ironi eller djupt alvor – tolkar vi tekstene rett?